O Izbie Pamięci
Izba Pamięci mieści się w Szkole Podstawowej w Łomnicy Zdroju od roku 1991, od momentu rozpoczęcia nauki w nowym budynku. Gromadzone są w niej pamiątki związane ze szkolnym Patronem – 9 Kompanią 3 Batalionu 1 Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej. Cenne pamiątki to przede wszystkim dary od samych członków Kompanii, jak i ich rodzin. W Izbie można zobaczyć głównie fotografie, dokumenty, rzeczy osobiste oraz wiele innych cennych historycznie przedmiotów. To miejsce jest dla nas świadectwem historii, do którego powracamy z szacunkiem po mądrość płynącą z przeszłości. Uczymy się pamiętać, odnajdując w starych fotografiach i dokumentach chwile życia bohaterów z oddziału Juliana Zubka. Kultywując pamięć o chłopcach od „Tatara” powracamy każdego roku, wrześniowa porą na jaworzynowy szlak. Uroczyste obchody Święta Patrona są wyrazem naszego wiernego pamiętania o tamtych czasach i bohaterach, którzy dziś żyją już tylko w naszych wspomnieniach. Liczymy, że pamiątki przeniesione także w to miejsce znacznie poszerzą wiedzę i wspomnienia o 9 Kompanii…
Mijają szybko, kwadranse, godziny, I mknie jak potok za rokiem rok
o 9 Kompanii
Powstanie 9 Kompanii, 3 Batalionu, 1 Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej sięga początków okupacji. Organizator i dowódca tego oddziału porucznik Julian Zubek pseudonim „Tatar” w marcu 1940 roku z polecenia Inspektoratu Związku Walki Zbrojnej zaczął gromadzić broń dla przyszłego oddziału partyzanckiego. Wokół niego gromadzili się jego koledzy jako przyszli partyzanci.
W pełnej konspiracji odbywało się szkolenie na Przehybie. Od lipca 1942r. oddział partyzancki „Tatara” prowadził walkę zbrojną z okupantem. Z rozkazu szefa Inspektoratu w skład oddziału „Tatara” weszła czternastoosobowa drużyna Batalionów Chłopskich porucznika Władysława Lewickiego ps. „Lawina”, grupa Stanisława Jarzębaka ps. „Żbik” oraz drużyna Batalionów Chłopskich Adama Michalika ps. „Burza”. W sumie kompana liczyła 180 ludzi, dowodzona przez Juliana Zubka „Tatara”.
We wrześniu 1944r. oddział „Tatara” wszedł w skład III Batalionu, 1 Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej jako 9 Kompania.
Żołnierze „Tatara” stoczyli 60 walk i potyczek z okupantem. Przenosili się błyskawicznie spod Krynicy pod Eliaszówkę lub do Łabowej czy Nawojowej, aż pod Stary Sącz, by nękać wroga.
Kapelanem 9 Kompanii był ksiądz Stanisław Zdunek ze Zgromadzenia Ojców Redemptorystów w Łomnicy. W łomnickich lasach w okresie wojny kilkakrotnie odprawił Mszę świętą i spowiadał partyzantów. Pospieszał z pociechą duchową polskim żołnierzom Armii Krajowej, którzy cierpieli i walczyli za nas wszystkich.
Kompania nie miała stałych miejsc postojowych więc biwakowała pod gołym niebem. W szałasach lub w szopach wypasowych na halach łomniczańskich.
Dzięki postawie patriotycznej mieszkańców Łomnicy, Piwnicznej, Kosarzysk, Rytra nie dochodziło do zdrady. Działalność bojowa oddziału prowadziła operacje mające na celu wyzwolenie Polski spod okupacji hitlerowskiej.